Zie en ervaar de impact van de klimaatprojecten
Op 8 juli 2019 stapten we met een groep van 14 man op het vliegtuig naar Oeganda. Het doel van deze reis is om de klimaatprojecten, waar GreenSeat & Climate Neutral Group samen met haar klanten in investeert, te bezoeken. Zo zien we de impact die wordt gemaakt met eigen ogen en krijgen we een beter beeld van de gemaakte investering.
Voor het eerst sloot dit jaar ook een filmcrew aan. Documentairemaakster Bernice Notenboom, bekend van de VPRO-serie Klimaatjagers en documentaire over de klimaatimpact van scheepvaart, ‘Sea Blind’, is gestart met de productie van een documentaire over de luchtvaart en het klimaat. In deze reportage worden ook de effecten van klimaatcompensatie in beeld gebracht. DJ Sam Feldt wordt in deze documentaire gevolgd. Dit omdat hij als bekende DJ de hele wereld over vliegt voor zijn optredens; meer dan 150 keer per jaar! Als GreenSeat ambassadeur laat hij zien dat hij zijn verantwoordelijkheid wil nemen voor de CO2 uitstoot, die hij met zijn gereis veroorzaakt. Sam compenseert daarom met behulp van cookstove projecten in Oeganda.
Lees verder over de ervaringen tijdens de projectreis.
Dag 1: Biogas voor een beter bestaan
Dinsdagochtend vertrokken we naar de Nederlandse ambassade in Kampala. Dr. Elizabeth Carabine, de Regional Senior Expert on Climate Change, gaf helder uitleg over de uitdagingen die Oeganda heeft en die de bevolking én het klimaat direct raken. Het Noorden van Oeganda kampt met extreme ontbossing. In de niet stedelijke gebieden van Oeganda kookt negentig procent van de bevolking op open vuur en is dus afhankelijk van hout (of houtskool) als brandstof om op te koken. Ook wordt het hout gekapt voor productie. De landbouw, waarbij voornamelijk koffie, thee en bananen worden verbouwd, kan wel een efficiëntieslag gebruiken. Hoe mooi is het dat het biogasproject, dat we vandaag gaan bezoeken, hier gelijk aan relateert?
We rijden een dorpje in waar we hartelijk worden ontvangen door de plaatselijke bevolking. Kinderen komen vanuit alle hoeken en gaten gerend. Mammy, een alleenstaande moeder met 5 kinderen neemt ons mee naar haar plantage. Ze toont haar vee, twee koeien en wat geitjes. De uitwerpselen van het vee en voedselresten worden in hun biovergister opgevangen. Binnen 30 dagen ontstaat door het vergistingingsproces biogas waar ze op kunnen koken. De hoeveelheid mest van hun kleine veestapel zorgt voor dagelijks 4 uur koken op gas en het branden van twee lampen. In het eerste jaar na installatie van de biogas-installatie is er 5,340 kg hout bespaard. Een bijproduct dat ontstaat bij het vergistingsproces is zogenaamde ‘bioslurry’, een enorm vruchtbare meststof. Door de bioslurry oogst Mammy 40% meer groente en fruit. En het mooie is dat die slurry dure kunstmest vervangt.
Naast dat de biogasvergister een CO2-besparing oplevert, heeft het nog positieve gevolgen voor de werkgelegenheid (voor zowel vrouwen als mannen), de duurzame energieontwikkeling, landbouw en de gezondheid en sanitaire voorzieningen. De biogas installatie is een behoorlijke investering voor Mammy. De installatie kost 15 miljoen Oegandese Shilling (+/- €400-500), dit staat gelijk aan een gemiddeld jaarinkomen. Door de verbetering in de opbrengst van de oogst, kostenbesparing op brandstof en kunstmest, verdient ze dit echter binnen één jaar al terug.
Dag 2: Waterputten, het belang van schoon water
Vanuit Jinja reden we woensdagochtend verder naar Kaliro, waar we verschillende waterputprojecten bezochten. Op de school werden we enthousiast onthaald door de hele school en werden we voorgesteld aan het schoolhoofd en de leraren. We werden verrast met een vrolijke dans en een toneelstukje over de oude en nieuwe situatie met betrekking tot de watervoorziening. Deze school bevindt zich in één van de armste regio’s van Oeganda en daarom is de waterput van belang voor de omwonende community. Meer dan de helft van de lokale bevolking heeft op het platteland in Oeganda geen toegang tot schoon water. Naast de waterput zijn er ook sanitaire voorzieningen geplaatst op de school.
De CO2-besparing door het plaatsen van de waterput komt doordat men niet langer het water hoeft te koken om de bacteriën te doden. De waterputten zijn vaak al aanwezig, maar slecht onderhouden en buiten gebruik. Door de inkomsten van de CO2-compensatie worden de waterputten gerenoveerd. Lokale dorpsbewoners worden opgeleid om de putten te herstellen en te onderhouden.
Dag 3: Cookstoves maken echt een verschil
De derde en laatste dag van de projectreis bezochten we het cookstove project in hoofdstad Kampala. In Oeganda wordt er veel gekookt op open vuur, wat enorm schadelijk is voor de gezondheid van de gebruikers (veelal vrouwen) en enorm veel CO2-uitstoot veroorzaakt. Rook binnenshuis zorgt voor 4 miljoen voortijdige sterfgevallen; dit is wereldwijd meer dan malaria.
In de fabriek in Kampala hebben we gezien hoe de cookstove wordt gemaakt, gedistribueerd en uiteindelijk wordt gebruikt door gezinnen en in kleine restaurantjes. Dit geeft een boost aan de lokale economie. Het is goed om te zien dat de arbeidsomstandigheden van de medewerkers in orde zijn. Ze werken 8 uur per dag, hebben een half uur lunchpauze, dragen allen een helm en oordoppen tegen het geluid wanneer ze bezig zijn met de metaalbewerking.
Een cookstove kost zo’n 60.000 Oegandese Shilling (12 dollar). Zonder de carbon financing betaal je voor een cookstove 25 dollar. Door de besparing van houtskool is de cookstove vaak al binnen 2 maanden terugverdiend. De efficiënte cookstove bespaart ongeveer 40 procent houtskool. Bij lokale gezinnen in de buitenwijk van Kampala mochten we op bezoek om te kijken hoe zij koken op de cookstove. We zagen ook een vrouw die meerdere cookstoves had en zo een klein restaurantje had opgezet voor haar buren en lokale werknemers.
Onderweg naar het vliegveld bezochten we nog een school, waar twee keer per dag maaltijden worden bereid voor de 270 leerlingen op grote ‘institutionele’ cookstoves. Eerder gebruiken ze per schooltermijn vier vrachtwagens aan hout, dat is er nu nog maar één!
We hebben een enorm mooie en inspirerende reis achter de rug. We hebben veel gezien en mogen meemaken en deze reis zullen we niet snel vergeten.
Wil je volgend jaar ook met eigen ogen zien hoe impact wordt gecreëerd middels jouw bijdrage? Geef je dan alvast op voor de projectreis 2020 via het formulier op deze pagina!